System wczesnego ostrzegania przed bankructwem
„Przedstawiany zwykle problem sprowadza się do tego, jak kapitalizm zarządza istniejącymi strukturami, podczas gdy tak naprawdę jest istotne, w jaki sposób kapitalizm tworzy te struktury, żeby je następnie zburzyć.”
J. Schumpeter
„W Polsce, w odróżnieniu do krajów wyżej rozwiniętych, modele te ciągle jeszcze nie znajdują należytego zastosowania w praktyce, co niekorzystnie rzutuje na efektywność działalności gospodarczej. (…) powstało siedem dyskryminacyjnych modeli bankructwa, bazujących na zróżnicowanej liczbie wskaźników i charakteryzujących się zróżnicowanymi możliwościami zastosowania w praktyce, z uwzględnieniem specyfiki przedsiębiorstw i dostępności niezbędnych do analizy danych. Trafność wyestymowanych modeli potwierdza weryfikacja empiryczna. Ich zastosowanie umożliwia wczesną identyfikację zagrożeń w działalności gospodarczej, w tym identyfikację zagrożenia upadłością przedsiębiorstw – z wyprzedzeniem 3 – 4 letnim”1.
Wskaźniki wczesnego ostrzegania
X1. Stopa wzrostu przychodów:
przychody ze sprzedaży
——————————————————————- x 100
przychody ze sprzedaży za rok poprzedni
X2. Wskaźnik rentowności operacyjnej aktywów:
zysk z działalności operacyjnej
——————————————————- x 100
aktywa ogółem
X3. Wskaźnik rentowności netto przychodów:
zysk netto
———————————————— x 100
przychody ze sprzedaży
X4. Skumulowana rentowność aktywów brutto:
skumulowany zysk brutto za 3 lata
————————————————————- x 100
aktywa ogółem
X5. Udział kapitału własnego w finansowaniu aktywów:
kapitał własny
————————————- x 100
aktywa ogółem
X6. Skorygowany wskaźnik udziału kapitału własnego w finansowaniu aktywów:
kapitał własny [minus] kapitał zakładowy
——————————————————————- x 100
aktywa ogółem
X7. Zdolność do spłaty zadłużenia:
zysk netto + amortyzacja
—————————————————————- x 100
zobowiązania ogółem
X8. Wskaźnik pokrycia kosztów odsetek:
zysk z działalności operacyjnej
——————————————————- x 100
odsetki od kredytów
X9. Wskaźnik płynności bieżącej:
aktywa obrotowe
——————————————————-
zobowiązania krótkoterminowe
X10. Wskaźnik udziału kapitału obrotowego w majątku trwałym:
kapitał obrotowy
—————————————— x 100
majątek trwały
X11. Wskaźnik produktywności aktywów:
przychody ze sprzedaży
———————————————
aktywa ogółem
X12. Względna wartość aktywów:
logarytm dziesiętny wartości aktywów
X13. Constans dla modelu:
„A” = – 9,832; „B” = – 0,392; „C” = – 0,678; „D” = – 0,593; „E” = – 1,962; „F” = – 2,478; „G” = – 1,498
Modele wczesnego ostrzegania
Model „A”:
X1 x 5,577 + X2 x 1,427 + X3 x 0,154 + X4 x 0,310 + X5 x 1,937 + X6 x 1,598 + X7 x 3,203 + X8 x 0,436 + X9 x 0,192 + X10 x 0,140 + X11 x 0,386 + X12 x 1,715 + X13
Model „B”:
X1 x 5,837 + X2 x 2,231 + X3 x 0,222 + X4 x 0,496 + X5 x 0,945 + X6 x 2,028 + X7 x 3,472 + X8 x 0,495 + X9 x 0,166 + X10 x 0,195 + X11 x 0,030 + X13
Model „C”:
X1 x 5,896 + X2 x 2,831 + X5 x 0,539 + X6 x 2,538 + X7 x 3,655 + X8 x 0,467 + X9 x 0,179 + X10 x 0,226 + X11 x 0,168 + X13
Model „D”:
X1 x 6,029 + X2 x 6,546 + X5 x 1,546 + X6 x 1,463 + X7 x 3,585 + X9 x 0,363 + X10 x 0,172 + X11 x 0,114 + X13
Model „E”:
X2 x 9,004 + X5 x 1,177 + X6 x 1,889 + X7 x 3,134 + X9 x 0,500 + X10 x 0,160 + X11 x 0,749 + X13
Model „F”:
X2 x 9,478 + X5 x 3,613 + X7 x 3,246 + X9 x 0,455 + X11 x 0,802 + X13
Model „G”:
X2 x 9,498 + X5 x 3,566 + X7 x 2,903 + X9 x 0,452 + X13
Uwaga
Wszystkie treści zawarte w niniejszej witrynie mają wyłącznie charakter informacyjny. A wszelkie decyzje podjęte na podstawie tych treści podejmowane będą wyłącznie na odpowiedzialność Użytkownika. Przed przystąpieniem do użytkowania zapoznaj się z Regulaminem.
Będę wdzięczny za wszelkie komentarze, a zwłaszcza krytyczne uwagi i sugestie Użytkowników dotyczące treści zawartych w niniejszej witrynie. Mam świadomość pewnego stopnia ich ogólności i niedoskonałości, lecz żywię głęboką nadzieję, że spotkam się ze zrozumieniem i życzliwością Użytkowników, których pozytywna reakcja jest źródłem mojej największej satysfakcji.
Bibliografia
System wczesnego ostrzegania przed bankructwem opracowano na podstawie: E. Mączyńska, E. Zawadzki, Dyskryminacyjne modele predykcji bankructwa przedsiębiorstw, Ekonomista 2006, nr 2.
- E. Mączyńska, E. Zawadzki, Dyskryminacyjne modele predykcji bankructwa przedsiębiorstw, Ekonomista 2006, nr 2, s. 1. ↩︎